Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Merkezi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Merkezi, Beşiktaş’ta yer alan Fen Edebiyat Fakültesi’nin Bomonti’deki yeni binasına taşınması ile işlevini yitirmesi sonrasında 1974 tarihli eski yapının yerine inşa edilmiştir. 2012 yılında, öncelikle mevcut binanın güçlendirilmesi düşüncesi ile hareket eden üniversite yönetimi, gerek yapının zaman içinde yıpranmış olduğu, gerekse mevcut strüktürel sisteminin ve donanımının yeni işlevlere imkan tanımadığı gerekçeleriyle yıkılarak yeniden inşa edilmesi kararını vermiştir. 2013 yılında başlayan tasarım ve planlama çalışmaları yine 2013 yılında tamamlanarak 2014 yılında inşaatına başlanmıştır. Yapının inşaatı 2019 yılında tamamlanmıştır.

Proje arsası, Beşiktaş iskelesi ile Çırağan Caddesi arasında denize dik ve Bahçeşehir Üniversitesi ile bir restaurant yapısına bitişik konumdadır. Arsanın konumu, biçimi ve komşu yapıların boyutsal farklıları nedeniyle yeni binanın tasarımında mekanlara doğal ışık sağlanması temel zorluk olarak görülmüştür. Binanın deniz cephesi ile Beşiktaş Meydanı ve Çırağan Caddesi cepheleri ile genel silüeti tasarımın üzerinde en çok düşünülen ve tartışılan unsurlarıdır.

Beşiktaş kıyılarının kentsel siluetinin bütün karmaşıklığı içinde baskın olarak sert ve yansıtıcı yüzeylerden oluştuğu, özellikle binanın güney batı yönünde kalan meydanın korunaksız geniş bir boşluk olduğu görülerek binanın cephesi gerek ışık ve gerekse ses yansımalarını azaltarak kentsel konfora katkıda bulunması amacıyla tekstil malzeme ile oluşturulmuştur. Arsa formundan kaynaklanan açı ve boyut değişimi binanın ortasında cephenin faklılaştırılması ile tasarıma yansıtılmıştır.

Eski yapının kontur ve gabarisine sadık kalınarak tasarlanan binanın ışık alma ve iç sirkülasyon zorluklarına esnek planlama düşüncesi ile karşılık verilmiştir. Yapının gerek strüktürel sistemi gerekse cephe modülasyonu bir dizi esnek planlama stratejilerine göre tasarlanmıştır. Esneklik düşüncesi ışığında yapının iç düzeninin olası farklı kullanımlara cevap verebilmesi ve uzun erimde hizmet edebilmesi amacıyla servis mekanları ve tesisat altyapısı çeperde toplanmıştır. Aynı şekilde, yapının içi çıplak beton olarak tasarlanmış, iç mekanları kolaylıkla sökülebilir malzemelerden inşa edilmiştir. Mekanların içine ışığı çekebilmek için iç bölmeler çoğunlukla şeffaf malzemeler ile teşkil edilmiştir.

Cephe sistemi iki katmandan oluşmaktadır. İç katman, renksiz fakat ışığı dengeleyen bir camın kullanıldığı giydirme cephe sistemidir. Dış katman ise, bir kedi yolu ile cam cepheden kopartılmış, iç cephenin griyaj sisteminin alt modülasyonları ile oluşturulmuş asimetrik düzenli tekstil cephedir. İçeriden bakıldığında görüşü engellemeyen tekstil cephe, dış yansımaları azaltmakla birlikte kalabalık meydan ve cadde ortamından bakıldığında bina kullanıcılarının mahremiyetini sağlamaktadır.