Uşaklıgil Evi

İstanbul Kemerburgaz'da 10 dönümlük özel bir orman arazisinde yer alan çocuksuz bir çifte ait 300 m² büyüklüğündeki yapının projelendirilmesi sekiz ay uygulaması ise dört gün sürmüş.

Arazideki mevcut taş ev, mutfak ve bir çalışma odasını içinde barındıracak şekilde restore edilmiş ve yemek odası vazifesi gören cam bir ara bağlantı ile 'cam ev' ilişkilendirilerek bağlanmış. Bütünde yapı duvarsız kurgulanmış, birbirine geçen mekan ve hacimlerin ayrışmaları için mobilyalar ve kot farkları kullanılırken, zemin ve tavanla sıfır birleşen cam cepheler vasıtası ile kullanıcının kesintisiz bir şekilde dış mekanı algılaması, iç mekan dış mekan ilişkisinin güçlendirilmesi ve içeriye maksimum ışık alınması hedeflenmiş.

Yapıyı çevreleyen iklimlendirme havuzu bir taraftan iklim kontrolü vazifesi görürken diğer taraftan evin kullanıcılarını ormandaki böcek ve sürüngenlerden korumakta.
Cam eve binanın çevresindeki havuzun üzerinde köprü ve 'vestibule' vazifesi gören giriş kutusundan geçerek girildiğinde, altı metre yüksekliğindeki yaşam mekanına ulaşılıyor.
Girişin batısında ihtiyaç halinde ayrılabilen ancak salon ile birlikte tek mekan olarak tasarlanmış misafir bölümü ve servis mekanları yer alıyor. Girişin karşısındaki güney cephesinden ise mutfak ve çalışma odasını barındıran mevcut taş binaya bağlantı sağlayan cam köprü ve yemek kısmına ulaşılıyor.

Girişten ahşap ve çelik bir merdiven ile ulaşılan birinci katta ana salonu cevreleyen galeri niteliğinde çalışma mekanına, ve ardından cam bir köprü ile salonun üzerinde yürüyerek ana yatak odası ve banyosuna ulaşılıyor.

Yapının zemin katında doğu, güney ve batı cam cephelerinde ana salon ve misafir kısımlarından kayarak açılan boşluklar ve iklimlendirme havuzu üzerindeki köprüler ile iç-dış mekan ilişkisi kuruluyor.

Görünür görünmezlik

Malsahibinin haftasonlarını geçirdiği arazideki mevcut küçük taş ev ile cam bir köprüyle bağlanan ve içerisinde tek bir duvar dahi olmayan cam evin taşıyıcı sistemi, strüktürel elemanların moment almadan sadece dikey olarak çekme ve baskı kuvvetlerine maruz kaldıkları bir sistemle kurgulanmış olup, 10cm.çapında 6 metre yüksekliğindeki nerede ise "görünmez" olan oldukça zarif ve narin taşıyıcı strüktürün çevredeki ağaç gövdeleri arasında kaybolmaları sağlanmış.
Yapıyı sarmalayan ve kullanıcıyı dış etkenlerden koruyan cam yüzeyler yansımalar ve geçirgenlikleriyle görünmez etkisi yaratır. Cepheyi saydam bir deri gibi kaplayan profilsiz cam cephe sistemi iç-dış mekan arasında geçirgenliği maksimum sağlarken yapının izolasyon ihtiyaçları ve standartları doğrultusunda günümüzün yapı fiziği, konforu ve enerji tasarrufu ile ilgili çevreci ve akılcı çözümler getirecek şekilde (özel olarak) planlanmış ve üretilmiş.

Tasarım sürecinde doğayı koruma ve doğaya mümkün olduğunca az müdahele etme amacıyla (arzusu ile) taşınabilir ebatlarda kuru inşaat teknolojisi ile bir araya getirilen prefabrik elemanların kullanılması tercih edilmiş;
İnşaat sürecinde yapının kolay ve hızlı tamamlanmasını sağlayacak matematiksel bir sistem kurgulanmış;
proje sürecinde hata payı artı eksi 2 mm olan parçaların tamamı ve yapının cam cepheleri en ince ayrıntılarına kadar detaylandırmış, yapısal birleşenlerinin imalatları daha önce gerçekleşen yapının yerinde uygulaması dört günde tamamlanmasını sağlamış.

Günümüz mimarisinde teknolojinin gelişmesi ile birlikte atılan adımlar insanların doğadan ve dogal yaşamdan uzaklaşması sonucunu doğururken modern teknolojiyi insanların yaşam kalitesini arttırmak ve onları tekrar doğa ile buluşturmayı sağlamak için kullanan Alataş'ın mimari duruşu, ışığı tasarlama, doğal enerji kaynaklarını kullanma, okunabilir strüktürler yaratma ve tasarımlarındaki serbestlik, esneklik, sınırsızlık ve saydamlık arayışları 2006 senesinde inşaatı tamamlanan Uşaklıgil evinin çevre ile ilişkisınden , konstrüksiyonlarının birleşme noktalarına, en ufak detaylarına kadar kendini gösteriyor.

Temeller

Dere yatağında yeraldığı zeminden yetmiş santim kadar yükseltilen bina, ana taşıyıcı aksları altındaki çelik ayaklar ve daha öncesinde hazırlanmış olan özel çelik temeller üzerinde oturuyor. Cam yapının üzerinde bulundugu yumuşak toprakta gömülmeden ve deformasyona uğramadan ayakta kalması, dere yatağı toprağının sekiz metre altındaki sert zemine yerleştirilen, iç ve dışlarına beton enjekte ederek suya ve korozyona dayanıklı hale getirilen çelik temel boruları vasıtasıyla sağlanmakta.

Konstrüksiyon

Arzu edilen şeffaflığı, geçirgenliği sağlamak ve yapıyı hafifletmek maksadı ile taşıyıcı strüktür malzemesi olarak çelik seçilen cam evde, strüktür tasarımı yapılırken taşıyıcı elemanların moment almadan sadece dikey olarak çekme ve baskı kuvvetlerine maruz kaldıkları bir sistem kurgulanmış, çapları 10 cm yi geçmeyen 6 metre yüksekliğindeki oldukça zarif ve narin taşıyıcı strüktürün nerede ise "görünmez" olması hedeflenmiş.
taşınabilir ebatlarda kuru inşaat teknolojisi ile bir araya getirilen prefabrik elemanlar kullanarak, inşaat sürecinin matematiksel bir sistem çerçevesinde kolaylaştırılması ve hızlandırılması hedeflenmiş, yapıyı oluştururken kompozit döşemeler, kaset çatı elemanları gibi endüstri malzemelerinin kullandığı binada sekiz ay süren proje sürecinde, hata payı artı eksi 2 mm olan parçaların tamamı ve yapının cam cepheleri en ince ayrıntılarına kadar tasarlanmış ve yapısal birleşenlerinin imalatları daha önce gerçekleşen yapının uygulamasının dört günde tamamlanması sağlanmış.

Cepheler

Üzerlerindeki yansımalar ve geçirgenliği ile görünmez etkisi yaratan ve kullanıcıyı dış etkenlerden koruyan deri vazifesi gören profilsiz cam yüzeyler iç - dış mekan arasındaki geçirgenliği azami şekilde sağlamak üzere günün izolasyon ihtiyaçları ve standartları dikkate alınarak enerji tasarufu, yapı fiziği ve konforu ile ilgili çevreci ve akılcı çözümler getirecek şekilde özel olarak planlanmış ve üretilmiştir.

Enerji

Camdan yaşam kutusu ya da yaşam makinası olarak tasarlanan konutun katmanlı cepheleri, yapının çatısı içerisinde yaşayan insanları ve eşyalarını dış etkenlerden koruyan bir deri vazifesi görürken, enerji tassarufu, yapı fiziği ve konforu ile ilgili akılcı çözümler getiriyor.

Kış aylarında doğu, güney ve batı istikametinden gelen güneş ışınları zeminlerdeki siyah renkli bazalt ve altındaki beton döşemelerin ısıyı içerisine depolaması yöntemi ile ısınma maksatlı enerji kazanımı sağlarken, cam cephelerin dış yüzlerine 30 cm mesafe ile gerilmiş olan görüşü engellemeyen güneş kırıcı screen'ler yaz aylarında güneş ışınlarının içeriye girmesine engel olurlar. Yapının altında bulunun iklimlendirme havuzuyla bina arasında oluşan serin hava, cam cephe ve güneş kırıcı arasındaki boşluktan yukarı doğru çekilerek çift katmanlı çatı konsrüksiyonunun üzerindeki iklimlendirme bacalarından atılarak yapı çevresinde koruyucu bir katman oluştururken, doğaya saygı sebebi ile kliması bulunmayan binada yaz aylarında iç mekanın ısı kontrolü ve konforu sağlanmakta.