Ofisin Diğer Projeleri
İlgili Projeler

Zarifi Mustafa Paşa Yalısı Grup Köşkü Rekonstrüksiyon Proje ve Uygulaması

Beysun Mert Mimarlık, Boğaziçi Anadoluhisarı’nda yer alan Zarifi Mustafa Paşa Yalısı’nın rekonstrüksiyon ve iç mimari proje tasarımı ve uygulama çalışmalarını tamamladı.

Orijinali 18. yüzyıl başlarında inşa edilen yalı grubu bünyesindeki Grup Köşkü’nün zaman içinde yıkılmasının ardından 1950’li yıllarda yerine orijinal haliyle hiç alakası olmayan betonarme bir yapı inşa edilmiş. Grup Köşkü yapısının Beysun Mert Mimarlık tarafından tasarlanıp uygulanan rekonstrüksiyon ve iç mimari projeler ile orijinaline uygun olarak yeniden inşa edilmesi hem yalı grubu ile hem de Boğaziçi’ndeki 18. ve 19. yüzyıla tarihlenen sahilhane yapılarıyla doku bütünlüğünün elde edilmesini sağlanmış.   

Zarifi Mustafa Paşa Yalısı, 17. yüzyıl sonları veya 18. yüzyıl başlarında inşa edildiğinde Haremlik, Selamlık, Grup Köşkü ve Mehtabiye olmak üzere dört ayrı yapıdan oluşuyormuş. Büyük bir bölümü gemi kazaları ve çeşitli nedenlerle yıkılan yalı grubu yapılarından orijinal haliyle günümüze kadar ayakta duran yalnızca Selamlık bölümü olmuş. Kent araştırmacısı ve yazar Orhan Erdenen “Boğaziçi Sahilhaneleri” isimli kitabında yalının durumunu ‘’Balkan Harbi’nde boş bulunan haremin selamlık kısmına asker konulduğundan bu kısım harap olmuş. Birinci Dünya Harbi’nde de yine asker yerleştirilir ve yangın çıkar endişesi ile sahipleri tarafından yıktırılmış. Böylelikle bir parçanın yıktırılmasıyla harem ve selamlık kısımlarının bağlantısı kalmamış ve iki ayrı yalı meydana gelmiş. Mehtabiye Köşkü, Selamlık yapısına bitişik, Grup Köşkü ise ayrı olarak inşa edilmiştir” sözleriyle dile getirir.

Orhan Erdenen, kitabında Zarifi Mustafa Paşa Yalısı’nın yapım tarihi ile ilgili yalı sahipleri ve bostancı defterleri kayıtlarına göre ayrıntılı bir araştırma sunar. Buna göre yalıya adını veren Zarifi Mustafa Paşa bu binaları 1848’de satın almıştır. Orhan Erdenen’in paşanın yakınlarından aldığı bilgiye göre Zarifi Mustafa Paşa yalıyı binanın üçüncü sahibi olan II. Mahmut’un Kahvecibaşıcısı Kani Mustafa Bey’den almıştır. Yapının rekonstrüksiyon projesini hayata geçiren Mimar Beysun Mert, ‘’Kahvecibaşı’’, ‘’Berberbaşı’’ gibi üst düzey saray hizmetkarlarının böyle yalılara sahip olmalarının Osmanlı’daki nüfus dağılımı üzerine bir şeyler anlattığını dile getiriyor.

Abdülaziz döneminin ricalinden olduğu anlaşılan Zarifi Mustafa Paşa’nın tarihte önemli bir rolü olmamış. Dolayısıyla sahibi olduğu yalının da oldukça hadisesiz, sakin bir geçmişi olmuş. 1948’den itibaren aynı aile dört-beş kuşak boyunca burada yaşamaya devam etmiş. 1950’lerden sonra ise yapıların mülkiyeti bölünerek Selamlık, Haremlik ve Grup Köşkü olmak üzere üç ayrı yalı haline getirilmiş.

Yalının Rumeli Hisarı’nın tam karşısında oluşu, rekonstrüksiyon projesi öncesinde yapılan araştırmalarda fotoğraf bulma açısından Beysun Mert Mimarlık için büyük bir avantaj oluşturmuş. 1840’larda fotoğraf makinesinin icadından itibaren İstanbul’a gelen gezginlerin birçoğunun Rumeli Hisarı’na giderek karşı sahilin fotoğraflarını çekmeleri Grup Köşkü’nün birçok fotoğrafa sahip olmasını sağlamış.

Elde edilen bu fotoğraflar üzerinden fotogrometri çalışması yaptırılmış. İnşa edildiği günden itibaren orijinal haliyle varlığını sürdüren Selamlık Binası, rekonstrüksiyon çalışmalarında Grup Köşkü’nün cephesinin doğru boyutlandırılmasını sağlamış. Müzecilik Müdürlüğü eşliğinde yapılan kazı sonucunda bulunan temel kalıntıları, yapılan ölçülendirme çalışmalarını doğrulamış ve böylece ayakta kalan Selamlık Binası, restitüsyon projesinin hazırlanmasında oldukça faydalı olmuş. Özgün kullanımı konut olan yapının rekonstrüksiyonunda yine konut olarak kullanılması önerilmiş ve yapının yerinde var olan, 1950’li yıllarda yapıldığı tahmin edilen, orijinal haliyle hiç alakası olmayan betonarme yapı yıkılarak yalı grubunu tamamlayan rekonstrüksiyon projesinin uygulaması başlatılmış.

Zarifi Mustafa Paşa Yalısı’nın rekonstrüksiyon projesini üstlenen Beysun Mert Mimarlık, 18. yüzyıl ve 19. yüzyıl sahilhane yapılarıyla doku bütünlüğünün sağlanmasının bu bölge özelinde önemli olduğunu, bu nedenle son dönemde yapılan Anadoluhisarı rekonstrüksiyon projelerini olumlu çalışmalar olarak değerlendirdiklerini dile getiriyor.

Künye
Proje Yeri: Beykoz, İstanbul
Proje Tipi: Tek Ev / Villa
Proje Tipi Grubu: Konut
Ana Yüklenici: Beysun Mert Mimarlık
Proje Yöneticisi: Beysun Mert
Aydınlatma Projesi: Tepta Aydınlatma
Statik Projesi: ATTEC
Mekanik Projesi: Tanrıöver Mühendislik, 3EN Mühendislik
Elektrik Projesi: Göller Elektrik
Tesisat Projesi: Tanrıöver Mühendislik
Altyapı Projesi: Murat Ozan Tut
Fotoğraf: Beysun Mert Mimarlık, Studio Majo
Mimari Mesleki Kontrollük: Beysun Mert
Şantiye Yöneticisi: Osman Nuri Taşkın, Emine Sarı
Proje Başlangıç Yılı: 2013
Proje Bitiş Yılı: 2015
İnşaat Başlangıç Yılı: 2015
İnşaat Bitiş Yılı: 2018
Arsa Alanı: 622 m²
Toplam İnşaat Alanı: 1.212 m²

Pin It
Mimarlık Ofisi
Mimar

Beysun Mert
Yardımcı Mimar(lar)
Cenap Doğan
Amra Alik
Ezgi Erkan