Other Works
Similiar Projects

İsmetpaşa Dönüşüm Projesi

İsmetpaşa Dönüşüm Projesi, "Mahalle Çalıştayı" özelinde gönüllü olarak yapılmış bir çalışma.

Çalışmanın amacı, 2012 Baharında TBMM'den geçen ve toplumda "Kentsel Dönüşüm Yasası" olarak bilinen yasanın getirdiği yeni sorularla beraber, farklı disiplinlerin birlikteliğinde kentsel dönüşüm sorunsalına alternatif çözümler üretmeye çalışmak. Çalışma için seçilen İsmetpaşa Mahallesi (Bayrampaşa) bu açıdan ele alındığında, kentsel dönüşümü bütün yönleriyle tartışmaya olanak vermekte. Önerilen projede, kentsel dönüşüm sonrasında artması öngörülen emsalin getirdiği yoğunluğa rağmen, mahallenin kendine has dokusu, ticaret ve konut fonksiyonlarının birlikteliği korunmaya çalışıldı.

Önerilen yerleşim, ada birleştirme esasına dayanarak, bu sayede yol oranı azaltılırken, dokunun ana hatları korunmakta. Mevcut dokunun görsel ve işlevsel süreklilik üzerinden yakaladığı "akslar" dönüşüm sürecinde korunmuş, bazı noktalarda ise dokuya ve ada yapısına müdahale edilerek güçlendirilmiş. Mahallenin ortasında bulunan birbirinden kopuk parklar tek bir kentsel parka dönüştürülmüş böylece, mevcut araç ve yaya akslarıyla ilişkilendirilmiş. Bu süreçte mevcut park alanı arttırılmamış sadece parsel düzenindeki revizyon ve transferler ile kamusal yeşil alanın daha etkili kullanımı sağlanmış.

Dört tarafı da ticari ve sosyal hayatı canlı caddelerle sınırlanan proje alanı içine bu alanlara rakip olacak bir paralel can damarı önermek yerine iki ucundan "düğümlerle" bağlanacak bir "kestirme" aks yaratmak projenin önemli kararlarından biri.

Proje alanının güneydoğusunda, çapraz aksın "ana düğüm" olarak nitelenebilecek iki ucundan biri, gürültü ve trafik yoğunluğu sebebiyle konut yerleşimi için tercih edilmemiş. Bu yüzden bölge can damarını beslemesi ve mevcut yaya trafiğini dengelemesi için karma kullanımlı sosyal donatı alanına dönüştürülmüş. Ülkemizdeki mevcut imar planlarında ayrıştırılan eğitim, ibadet, ticaret gibi kamusal alanlar, tek bir adada toplanıp, mahallenin planlamacılar tarafından öngörülen ihtiyaç kapasitelerine göre hazırlanacak bir karma kullanımla yarışmaya açılabilir. Buradaki amaç, tip imar planlarının kaçınılmaz sonuçlarından biri olan tip projeleri asgariye indirmek, öte yandan, ülkemizde konut + avm formülüne indirgenmiş karma kullanımın kentsel donatı bağlamındaki potansiyellerini araştırmak.

Sokaklar ise mahallenin mevcut ticaret-konut ihtiyaçları göz önünde bulundurularak özelleştirilmiş. Zemin kotunun ticari işlevlerle donatıldığı birinci tip sokaklarda, dükkân ve kaldırımlar arkadlarla blok izinde çözülmüş. Zemin kotu konut olan ikinci tip sokaklarda ise mahremiyet için kaldırım ile bina arasına şahıs bahçeleri yerleştirilmiş.

Konut Bloklarında, avlu formunun kapalılığını yeniden üretmeyen, kendi yarı-kamusal alanını kot farkıyla ve kütlesel hareketlerle yaratan melez tipolojiler geliştirilmiş. Bloklar vaziyet planı bakışında kesintisiz süreklilikleri, zemin kotunda "kılcal" olarak tanımladığımız boşluklar sayesinde sokakları dik kesen alternatif yaya geçişlerine fırsat vermekte. Sokaklar arasındaki bu kılcal geçişler konut alanlarındaki spor, kültür vb. sosyal donatı ihtiyaçlarını giderirken, özel ve kamusal karşılaşmalarla zenginleşmekte.

Dönüşüm etapları ise, arazinin batısında yer alan ve dönüşümü İsmetpaşa'dan önce başlayacak olan Sağmalcılar Cezaevi Dönüşüm Projesi gözetilerek hazırlandı. Böylece ilk etaplarda, bazı mahalleriler o caddenin karşısındaki konut dönüşümüne transfer edilecek. Konuyla ilgili İ.B.B. Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü'nün görüşü alınmış, bahsi geçen transferlerin olasılığı ve iki projenin hareket akslarının tutarlığı gibi konularda fikir alışverişinde bulunuldu.

Her ne kadar etüt çalışması olarak başlasa da, İsmetpaşa Dönüşüm Projesi hedefledikleri ve önerdikleri ile önümüzdeki günlerde hepimizin gündemini fazlasıyla meşgul edecek olan "Kentsel Dönüşüm" sorunsalına alternatif bir çalışma olarak hazırlandı.

Details
Project Location: Bayrampaşa, İstanbul
Employer: Yerel Girişime Destek Platformu
Project Start Date: 2012
Total Construction Area: 514.000m²

Pin It
Architectural Offices
Architects

Emin Balkış

Volkan Taşkın

Ali Önalp

Mustafa Batu Kepekçioğlu