3. Mansiyon, T.C. Yozgat İl Genel Meclisi - İl Özel İdare Binası ve AVM Ulusal Mimari Proje Yarışması
Mimari Proje Raporu:Kentin ana omurgası olan Ankara-Yozgat yoluyla uzun bir cephede buluşan T.C. Yozgat İl Genel Meclisi - İl Özel İdare Binası ve AVM Yapıları, içerisinde yer aldığı bağlamın ve Ankara--Yozgat yolu boyunca kentin batı girişini tutan alanın sürekliliğini sağlayan bir kentsel parça olarak, özgün bir yapı ve açık alan bütünü olarak tasarlanmıştır.
Proje; T.C. Yozgat İl Genel Meclisi - İl Özel İdare Binası ve AVM Yapıları, programını, araziyi ve yakın çevresini bir arada sürdürülebilir bir yapı kompleksi ile çözümleme iddiasındadır. Bu durum; yapı konumunu, yönlenmesini, geometrisini ve programatik gerekliliklerini bir arada değerlendirmeyi gerektirmektedir. Bu bağlamda;
Proje, yapı gruplarının çevresiyle kurduğu ilişkinin, içinde bulunduğu fiziki çevre ve programının gereği, kontrollü olması gerekliliğini tespit eder. Bu tespitle yol cephesinin tümüne batı-doğu doğrultusunda yayılan bir İl Özel İdare Binası, İl Genel Meclisi ve AVM yapısıyla yapısıyla çevresiyle ilişkileri organize eder. Bu cephe tüm kompleksin giriş ve çıkışlarını, genel dolaşımını organize ederken, İl Genel Meclisi ve AVM yapıları arasında bir ara meydan, AVM Meydanı oluşturarak farklı kullanıcıların farklı programlara rahat yönlenmelerini ve yapılar arası hiyerarşiyi sağlar. Kent tarafında kullanıcıları ilk önce karşılayan AVM kütlesi, bir yandan kotun yükseldiği arka cepheye kadar dayanarak yol cephesini verimli kullanmaya çalışır, diğer yandanda yerleşkenin imajını üretmede İl Genel Meclisi –İl Özel İdare Hizmet Binası ile yarışmaz. AVM meydanı ile de kurum yapılarından ayrışır. Kamusal kullanıma daha çok açık olacağı düşünülen AVM yapısı kullanıcı yükünü hemen yerleşkenin başında hafifleterek İl Genel Meclisi –İl Özel İdare Hizmet Binası yapılarının ulaşım ve sakinliğine olanak sağlar. Ön cephede yer alan bu üçlü yapı bloğu, aynı zamanda arka cepheyi tutan Lojman ve Ticari konut bloklarının anayoldan soyutlanmasını sağlar. Konut bloğuyla beraber yerleşkenin kendi "iç" ini yaratır. Böylelikle konut yapısı da yoldan geri çekilerek iç bahçeye yönlenmiştir. Yapıları birbirleriyle ve rekreasyon ile bütünleştiren bu iç bahçe daha çok konut veİl Genel Meclisi –İl Özel İdare Hizmet Binası kullanımına bırakılmıştır. Alanı gün ışığı ve enerji tasarrufu açısından en verimli şekilde kullanan bu yerleşim, bu sayede arsanın merkezinde doğu ve batı doğrultusunda yer alan yeşil alan ile tüm yapıların kolayca iletişim kurmasını sağlar. Bu yeşil alandan kaynaklı peyzaj yapıları birbirlerinden ayrıştırmış, yapıların peyzaja doğru yönlenmesi ile kendilerine özgü bir ilişki kurmaları sağlanmıştır. Bu iç bahçe AVM yapısının içerisine uzanarak yapı içerisinde ana dolaşım aksını oluşturarak karşılığını bulur. Konut yapılarında Yeşil Kat Terasları ile, AVM de yaşam alanı yorumu Yeşil Bahçeler ile, İl Özel İdare ve İl Genel Meclisinde ise Yeşil Çatı ile bütünleşir.
Batıda İl Özel İdare girişini, hemen orta kısımda makam girişini, onun doğusunda İl genel Meclisi girişini karşılayan, ve en doğuda ise AVM meydanını ve ön cephe girişini arazinin kotlarına uygun bir biçimde yayılarak toparlayan ana zemin Kent Plağı, programın farklı parçalarını, içinde barındırdığı açık alanlarla birbirinden ayırır ve birbirine bağlar. Bir anlamda programlar arası katalizör görevi görür ve yapının esas görevini yerine getiren diğer yapı parçalarını destekleyerek sağlıklı işlemelerini sağlar.
Yapının üzerinde bulunduğu kent ana aksına hâkim topografya sayesinde üreteceği estetik ve simgesel imge kurumun kendisi ve Yozgat için önemlidir. Bu anlamda proje yapının imajının üretilmesinde malzeme ve formal hareketlerin yetersiz kalacağı tespitiyle, programın parçalarını kullanır. Yapı grubunun ana kimliği olanİl Özel İdare ve İl Genel Meclisi birimleri hem enerji tasarrufu sağlamak hem de gün ışığından azami faydalanmak amacıyla doğu-batı doğrultusunda, iki kütlede yer alırlar. Valilik Makamı, İl genel Meclisi ve Konferans Salonu çift cidarli cam cephelere asılı dururlar, hacimleri ve tekrarları sayesinde güçlü bir imaj üretirler. Bu stratejiler sayesinde yapılar orta hacimde bırakılmış iç bahçe sayesinde, bağlamdan şekillenen açık alanlarla sarılmış ve kullanıcıların mevcut çevreyle kuracakları sosyal ilişki kuvvetlendirilmiştir. Bu yerleşim şemasında 4 farklı yapı kütlesi de gün ışığından azami faydalanırlarken birbirleri ve çevreleriyle tasarlanmış ilişkiler kurarlar.
Çok parçalı bir programı olan yapının program parçalarının birleştirici kent plağı sayesinde birbirlerini rahatsız etmeden ortak mekânlarda buluşmaları ve bu sayede kullanıcıların sosyalleşmelerine yardımcı olmaları projenin ana hedeflerinden birisidir. Kent plağı ziyaretçilerin ve diğer kullanıcıların dolaşımını organize eden bir süzgeç görevi üstlenirken, farklı kullanıcıların bir araya geleceği nitelikli mekanlar sunmaya çalışır. Bu amaçla toplam alan üst sınırının müsaade ettiği ölçülerde toplanma alanları tasarlanmış, yeşil bahçe mekânları ile kontrollü bir biçimde yapılardaki kullanıcılarının ortak faaliyetleri desteklenmiştir. İl Özel İdare ve İl Genel Meclisi çatıları yeşil bahçenin devamı olarak yeşil çatı olarak tasarlanmıştır. Yapılar, programatik gereksinimlere göre farklı şemalarla çözülmekle birlikte hepsinde esas alınan ortak kriterler; peyzajla bütünleşen esnek mekan anlayışı, farklı büyülükteki açık veya kapalı sosyal alanlar, ve dengeli servis dağılımıdır. Yapılarda mümkün olduğunca galeriler kullanılmış ve bu sayede dikey ilişkiler de cesaretlendirilmiştir. İki ana ofis kütlesine ek olarak konut bloğu ve AVM yapısı farklı katlarında kullanıcıların peyzajla ilişkilerini devam ettirmek adına farklı kotlarda yeşil teraslar tasarlanmıştır. Alışılagelmiş şemalardan çıkartılan AVM yapısında dolaşım, doğal ışık ile aydınlanan cephelere alınmış, yaşam alanı yorumu yeşil bahçelerle de farklı bir AVM deneyimi kazandırılmak istenmiştir. Kuzeyden homojen ışık alan ofis ve konut mekânları ise güneyde güneş kırıcılarıyla fazla ısıdan korunacaktır. Ofis ve konut yapıları batıya kapalı tasarlanarak batı güneşinden korunmuş ancak doğu yönüne açık yeşil çatıları ve kat bahçeleri manzara ve peyzaja açılmışlardır. Yapının peyzajında önemli bir kriter olan yeşil çatılar ve teraslar ileride daha detaylı tasarlanacak iç bahçe rekreasyon alanına uygun olarak bitkilendirilecek ve yapının içinde bulunduğu bağlamla tam anlamıyla bütünleşmesi sağlanacaktır.