Kayaşehir 12. Bölge Sosyal Konutları
İstanbul Başakşehir’de bulunan Kayaşehir 12.Bölge sosyal konut tasarımına Mimari Tasarım Fikirleri tarafından 2016 yılında başlanmış, mimari tasarım süreci yaklaşık 1 yılda nihayetlenmiş.Tasarımın gerçekleştirildiği bölge, yüksek konut bloklarının bulunduğu kentsel gelişim bölgesidir. Tasarım; kuzey – güney istikametinde yaklaşık 39000 m2 büyüklüğündeki alanda 400 daire ve 30 ticari birimden oluşmaktadır.
Yapı Kütlelerinin İnsan Ölçeği İle İlişkilendirilmesi
Arazide, yüksek kabul edilebilecek 1.35 emsal değeri bulunmaktadır. Bu değer bağlamında insan ölçeğinde konut bloklarının elde edilebilmesi amacıyla çoğunluğu 6 - 8 katlı olan bloklar tasarlanmış; kalan emsal değeri 12 katlı 2 konut bloğunda ve 2 katlı ticari bloklarda kullanılmıştır. Gündelik yaşam pratiklerinin mekânının sokak olduğu gözetilerek; konut blokları, sokak dokusu oluşturacak şekilde konumlandırılmaya çalışılmıştır.
Mevcut Topoğrafya ile Uyum
Arazi oldukça eğimli bir bölgede bulunmaktadır. Bu bağlamda topoğrafya, tasarımın etken bir verisi olarak değerlendirilmiş ve yerleşimin gelişim yönü topoğrafya ile ilişkilendirilmiştir. Mevcut eğime paralel akslar, doğu yönündeki ana yol ile irtibatlı sokak dokusunu ortaya çıkarmıştır. Sokak geometrisi aynı zamanda blokların konumlarını belirlemiştir.
Blokların Yakın Çevre ile Kurduğu Görsel İlişki
Topoğrafik verilere göre biçimlenen sokak dokusunun çeperinde konumlanan blokların, yakın çevre ile kurdukları görsel ilişki gözetilmiş ve konut bloklarının mümkün olduğunca birbirlerinin önünü kapatmamasına gayret edilmiştir.
Sosyal Donatı Alanlarının Konut Blokları ile İlişkisi
Yerleşim özelinde imar durumunun el verdiği ölçüde sosyal donatı alanları öngörülmüştür. Kuzey yönünde, topoğrafik olarak en üst kotta bulunan alan, gerek ticari gerekse rekreatif bir meydan olarak değerlendirilmiştir. Ana yol ile direkt ilişkili olan bu alanda tek katlı ticari birimler, dinlenme alanları, su ögeleri ve yumuşak peyzaj alanları yer almaktadır. Yerleşimin orta noktasında konumlandırılan spor sahasının ise daha çok yerleşimde yaşayanlar tarafından değerlendirilecek bir alan olacağı düşünülmüştür. Spor sahasının uzun kenarında topoğrafya ile ilişkili 5 basamaklı tribünler, karşı yönünde ise dinlenme alanları bulunmaktadır. Çocuk oyun alanları ve aletli jimnastik alanları ise erişim kolaylığı gözetilerek konut bloklarının aralarında, sokakla ilişkili şekilde ele alınmıştır.
Standartlaşmanın Avantajlarının ve Dezavantajlarının Yorumlanması
Toplu konut üretimin temel çıkış noktalarının başında standardizasyon gelmektedir. Standartlaşma bir taraftan üretim süreçlerini hızlandırmakta ve yapı üretim maliyetini düşürmekle beraber tasarımın bütününde yeksenaklığa sebebiyet vermektedir. Tasarım özelinde tünel kalıp yapı sisteminin kullanılmasına karar verilmiştir. Tünel kalıbın tektipleştirici etkisinin aşılması için teknik ve mali olanaklar dahilinde, cephede kütle hareketleri gerçekleştirilmiştir. 6 konut bloğu tasarlanmış ve farklı kombinasyonlarda konumlandırılarak vaziyet planı bütününde çeşitlilik elde edilmesi amaçlanmıştır. Konut bloklarının cepheleri klinker tuğla, kompakt laminat ve farklı cephe boya renkleri kullanılarak karakterize edilmeye çalışılmıştır. Tasarım özelinde mümkün olduğunca geniş plan tipolojisi üzerinde çalışılmış ve 2 odalı, 3 odalı ve 4 odalı olmak üzere 15 farklı plan tipi oluşturulmuştur.