Örnekköy Polis Merkezi
Örnekköy Polis Merkezi, İzmir’in Karşıyaka ilçesinde son on beş yılda gelişen ve ilçeyi batı yönünden otoyola bağlayan çok yoğun yeni aks üzerinden ulaşılabilen bir parselde yer alıyor.Eskiz Mimarlık, projeyi anlatıyor:
Yeni Girne Caddesi olarak anılan bu aks, yüksek katlı konut dokusu ve yaya dostu olmayan plan kararları ile kentin kamusal yapı ve alan üretmekte zorlandığı bir bölgedir. Kamuya ayrılmış yapılar tıpkı konutlar gibi çekme mesafesi ile sınırlı küçük parsellerde yer almaktadır. Örnekköy Polis Merkezi mimari tasarım şartnamesi idare tarafından hem bulunduğu bölgenin plan kararları hem de güvenlik önlemlerinden dolayı açık veya yarı açık kamusal alan üretilmesi mümkün olmayan bir parsel ve program ile hazırlamıştır. Bundan dolayı güvenlik kontrol nöbetçi kulübeleri kuzey- güney yönlerinde parselin iki köşesine yerleştirildikten sonra, ihtiyaç programı yapı alanının tümüne oturan kompakt bir kitle içinde çözülmüş, giriş lobisi dolaylı doğal ışık ile yukarıdan aydınlatılmış bir genel hacim olarak kitlenin ortasında yer almıştır.
Ülkemizde polis merkezleri ve karakolların Avrupa Birliği standartları ile uyumlu koşullarda yapılarda hizmet vermesi amacıyla idare tarafından hazırlanan mimari ihtiyaç programı, bu ölçekteki bir semt karakolunda bile oldukça detaylı ve yoğundur. Çok az sayıda polis merkezi şimdilik bu ihtiyaç programı ile tasarlanmış ve inşa edilmiş olup, bu yapı İzmir’deki ilk örnektir. Parsel büyüklüğü göz önüne alınarak zemin katta kolaylıkla güvenlik önlemlerinin alınabilmesi için karakolun tüm temel işlevleri ve özellikli mekanları yerleştirilmiş, birinci katta ise görevlilerin kullanımına açık ve uzun nöbet saatlerinde onlara yaşam alanı sağlayacak ve yapıyı dışarıdan kullanan ziyaretçilerin de ulaşabildiği ortak kullanım alanları ve idari ofisler yer almıştır. Bodrum kat ziyaretçi kullanımına kapalı olup görevlilerin kullanımdadır.
Giriş katı farklı güvenlik zonlarına ayrılmış olup her zonun kimler tarafından kullanabileceğini kontrol eden mekansal bariyerler ile birbirinden ayrılmıştır. Bu katta giriş lobisi herkesin erişimine açık ortak bağlantı ve dağılım noktası olmakta ve bundan sonra şüphelilerin, avukatların, görevlilerin ve görevli memur denetiminde şüpheli teşhis için gelen mağdur vatandaşın girebileceği dolaşım koridorları ve mekanları bulunmaktadır. Geçirgenlikleri sınırlı bu zonları belirten planlar, güvenlik önlemleri nedeni ile yayın ve paylaşım kısıtlamasındadır ve burada okunaklı biçimde verilememektedir. Ancak genel olarak bu kattaki mimari program, ifade alma ve mukayyit odaları, avukat görüşme odaları, şüpheli teşhis odaları ve şüpheli denetim odalarından ibaret olup, her biri kendine özgü güvenlik gereksinimleri nedeni ile özel olarak detaylandırılmış (basınca dayanım, akustik, yangın veya terör saldırısına karşı güçlendirilmiş) yapı elmanları ile çözülmüştür. Yapının tümü engelsiz tasarım nitelikleri taşımaktadır ve her tür kullanıcının bedensel engelli olabileceği varsayımı ile hazırlanmıştır. Bu nedenle zemin döşemelerinde görme engelli rehber çizgileri, asansör ve engelli tuvaletleri tüm yapı genelinde çözülmüştür.
Giriş lobisinde yer alan bir merdiven veya asansör ile birinci kata ulaşılmaktadır. Bu katta seminer salonu, servis mutfağı, yemekhane ve ofisler cephelerden doğal ışık alabilecek biçimde konumlandırılmıştır. Kompakt kitlenin ortasında ve giriş lobisinin üzerinde yer alan kafeterya, skylight ile aydınlanmakta ve kafeteryayı saran galeri boşluklarından giriş lobisine dolaylı doğal ışık süzülmesi sağlanmaktadır. Bodrum katta yer alan otopark, sığınak dışında görevli polislerin kullanımına açık olup bu katta otopark, spor ve kondisyon alanı bulunmaktadır.
Yapının cephe sistemi yine özel güvenlik şartları taşımakta ve olası bir saldırı anında içeriden savunma yapılabilecek şekilde tasarlanmış katmanlardan oluşmaktadır. Doğal taş ağırlıklı kaplanan dış cephede kompozit elemanlar daha çok görsel amaçla kullanılmıştır.