Mardin İl Emniyet Müdürlüğü Avan Projesi
Mardin İl Emniyet Müdürlüğü yeni binası tasarımı ve Avan projesi 2014 yılında UrbAr Kentleşme ve Mimarlık Ofisi tarafından yapıldı.Tasarımcıları, projeyi anlatıyor:
Mardin İl Emniyet Müdürlüğü yeni binası, Mardin yeni şehir yerleşimi sınırları içinde, güneyde Kızıltepe yönündeki vadiye açılan ve batıya doğru bir sırt oluşturarak Mardin tarihi şehrine yönelen ve Mardin Kalesini karşıdan gören bir parselde yapılacaktır. Yapı arsası %20 eğimlidir. Arsanın sınırları içinden enerji nakil hattı geçmektedir ve yapılaşmayı ikiye bölerek sınırlamaktadır. İl Emniyet Müdürlüğü binasının ana yerleşim kararlarında, yapı arsasının eğimi, enerji nakil hattının sınırladığı yapı alanı ve Emniyet Müdürlüğü’nün karmaşık işlevsel programı belirleyici olmuştur.
Mardin tarihi yerleşiminde olduğu gibi arazi eğimi ve topoğrafyanın şekli, mimari tasarımın gelişmesinde belirleyici olmuştur. Yapının kütlesi eğimli araziye teraslarla yerleştirilmiş, bina girişlerinde meydan olarak kullanılacak geniş kentsel açık alanlar planlanmıştır. Dolayısıyla yapı temelinde gereksiz kazı alanları çıkması engellenmiş ve istinat duvarları olmaksızın farklı katlarda arazi kotları düzenlenmiştir. Yerleşim kararları sonucunda doğal araziyle uyumlu, kendi açık alanlarını ve iç avlularını üreten bir yapı planlanmıştır.
Yapı kompleksi, mimari ihtiyaç programı doğrultusunda, idari ve yönetim birimleri ile halkın kullanımına açık olan birimlerin bir birinde bağımsız çalışmasına olanak sağlayacak şekilde planlanmıştır. İdari birimleri oluşturan siyasi ve adli birimler aynı blokta planlanmış, bağımsız güvenlikli girişler sağlanmıştır. Yönetim birimleri ayrı bir blokta planlanmış ve makam girişi bağımsız çözümlenmiştir. İdari ofislerin girişi, vatandaşlara direk hizmet veren ofislerden ayrılmıştır. İdari ofis girişleri, vaziyet planında ’Üst Meydan’ olarak adlandırılan meydan kotunda düzenlenmiştir. Halka direk hizmet veren ofislerin girişleri ise ayrı bir karşılama meydanından alınmış, vaziyet planında ‘Alt Meydan’ olarak adlandırılmıştır. Bir tiyatro ve yemekhanenin bulunduğu Sosyal Hizmetler Binası da ayrı bir blokta çözümlenmiş, ve Alt Meydan’ı fiziksel olarak sınırlandırarak, tanımlayan bir yapı elemanı olarak ele alınmıştır. Alt Meydan’dan Tarihi Mardin Kalesi izlenmektedir.
Emniyet Müdürlüğü binası betonarme taşıyıcı sistem ile çözümlenmiş; zemin kat üstünde üç kat ve zemin altında üç bodrum kat ile planlanmıştır. Birinci ve üçüncü bodrum katlarda Emniyet ve servis araçları için açık ve kapalı otopark alanları planlanmıştır.
Mardin İl Emniyet Müdürlüğü binası cephe sistemi tasarlanırken bölgenin iklimi göz önünde bulundurulmuş, geleneksel Mardin mimarisinde gözlemlenen örüntülerden faydalanılmıştır. Yapı geniş gölge alanlar ve iç avlular ile tasarlanmıştır. Yapının yoğun güneş ışınlarına maruz kalacak güney, batı ve doğu cephelerde çift cidar cephe sistemi tasarlanmıştır. Çift cidar cephe sistemi hava boşluğu ile ayrılmış çift camlı doğrama yüzeyden oluşmaktadır. Bu iki cidar arasında bırakılan hava koridoru aşırı ısınmaya, rüzgara ve sese karşı da doğal olarak bir yalıtım sağlamaktadır. İki cephe arasında oluşturulan bu boşluk, tampon bir bölge oluşturarak yapı için yeni bir dış ortam oluşturmaktadır. Yapının ilk cephe kabuğunda bulunan doğramaların mahallerin doğal havalandırmasını sağlamaktadır. Çift cephe sistemi güneş kontrolü ve doğal havalandırmanın yanı sıra gürültü kontrolü, yangın korunumu, temizlik ve bakım onarım kolaylığı da sağlamaktadır. Güneş kontrol ihtiyacının en üst düzeyde olduğu bu cephelerde ikinci cephedeki yansıtıcı stor perdeler de gölgeleme ihtiyacına katkıda bulunmaktadır. Cephe tasarımının önemli bir elemanı olan sabit güneş kırıcı panellerin tasarımı da Mardin geleneksel mimarisinde ortaya çıkan formlardan referans almaktadır. Geleneksel mimaride taş üzerine oyularak oluşturulan desenleri kullanarak oluşturulan soyut tasarımlar, perfore metal güneş kırıcılar üzerinde kullanılmıştır.